Rahim ağzı kanserine ait durumları tanımaya yarayan basit, ağrısız, bir testtir pap smir. Cinsel birlikteliği olan veya halihazırda olmayıp eskiden olmuş olan her kadından yapılmalıdır. Amacı, kanseri erken evrede, gözle görünmezken, sadece mikroskopla bakarak yakalayabilmektir. Smir nasıl yapılır? Jinekolojik muayene masasında yatan hastada, vajina içine yerleştirilen spekulum yardımıyla rahim ağzı görünür kılınır. Smir fırçası, rahim ağzına yönlendirilir ve bir tam tur çevrilir. Daha sonra temiz bir lama yayılır. Alkol veya saç spreyi ile fikse edilir. Patoloğa gönderilir. Diğer bir yöntem de thin­prep denen ince yayma mantığıdır. Rahim ağzından örnek hücre toplayan fırça, içi sıvı dolu bir kapta çalkalanır ve kap patoloğa gönderilir. Pap smir testi ağrılı mıdır? Hayır. Smir testi sırasında yapılan işlemde ağrı olmaz. Pap smir testinde rahim ağzından bir parça mı alınır? Hayır. Rahim ağzından bir doku veya parça alınması işlemi farklıdır. Smir testi sadece yüzeye temas ederek o bölgedeki hücreleri incelemek için toplar. Patolog ne yapar? Patolog gerek lamdan gerekse de içi sıvı dolu kaptan hücreleri ayıklar ve mikroskopta bakarak hücreleri tanımlar. Smirde hangi hücreler olabilir? Alınan örneklem rahim ağzından olmasına rağmen bazen üstüne vajinadan, rahim içi ve hatta yumurtalık veya tüplerden bile hücreler bulaşabilir. Sitoloji nedir? Kanserli doku kontrolsüz çoğalır. Bazen o kadar çoğalır ki kendisine gelen kan akımı azalır ve doku ufalanmaya başlar. Bu durumda hücreler etrafa saçılır. Hücrelere bakarak, hücre çekirdeğine yerleşmiş bir virüs parçasını, veya hücrenin kanser öncesi değişimini görmek mümkündür. Bu tür hücreleri yakalamak için Pap smir testi yapılır. Smir kimlere yapılır? Cinselliği başlamış her kadına yapılır. Smir ne zaman gerekmez? 65 yaşın üstünde gerekmez. Rahmi alınsa da smir gerekir mi? Myom gibi selim sebeplerle alınmışsa 2 senede bir, kanser sebebiyle rahim alınmışsa her sene yapmakta fayda vardır. Smir alınmasının adet zamanı ile ilgisi var mıdır? Hayır yoktur. Ama adetten hemen önce veya hemen sonra gelindiğinde, dokunmakla oluşan kanama hali smir testini bozar. Neler smiri engeller? Vaginada olup, rahim ağzının hücreleri ile örtüşen her şey. İlaçlar, sperm, kan, tampon, kimyasal temizleyiciler, vaginal duşlar. Smir sonrası kanama olur mu? Her zaman değil. Bazı durumlarda rahim ağzındaki normal tabaka aşınmıştır. Alt katmandaki damarlı tabaka yüzeye çıkar. Damarlar kanlı bir ortam yaratır. Bu bölge ödemli ise smir çubuğunun teması ile kanama oluşturabilir. 1­2 gün pembe, kırmızı sürüp, kahverengileşerek kesilen bir kanama böyle durumlarda olağan kabul edilebilinir. Smir her sene yapılmasa olur mu? Sene de bir kez yapılan smir testi, bir önceki smir sonucu normal olanlar için geçerlidir. Bazı durumlarda senede 2 veya senede 4 kez smir alınabilinir. Amaç bir seri smir alarak rahim ağzındaki değişimin gidişini görmektir. Her smir testinin sonucuna güvenebilir miyiz? Pap smir testi de insan odaklı bir testtir. Hastanın uygun zamanda ve koşulda smir yaptırması, doktorun rahim ağzını görebilmesi, fırçanın yeterli dokuyu alacak kadar ilerleyebilmesi, alınan Pap smir testinin karıştırılmadan, usulünce fikse edilerek patoloğa ulaşması, patoloğun standart sayının ve saatin üzerinde çalışarak yorgunluk ve dalgınlık hali içinde olmadan, yeterli bilgi birikimi ve eğitime sahip olması gerekir. Bu şartlarda yapılan smir testi güvenilirdir. Kanseri önlemek için yapılan taramalar her zaman daha zahmetsiz ve daha ucuzdur. Sağlığınız için gerekli tarama testlerinizi ihmal etmeyiniz. İyi muayeneler. Kalın sağlıcakla. Not: Bir sonraki yazımız, kadınlarda tarama testleri.